Τι σημαίνουν τα μπιπ που ακούμε από τον υπολογιστή μας

Όταν ο υπολογιστής μας δεν ανοίγει, και από το κουτί ακούγονται μια σειρά από μπιπ, είναι σίγουρο πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα, εν δυνάμει σοβαρό. Πριν όμως απευθυνθούμε σε τεχνικό, γνωρίζοντας τι σημαίνουν αυτά τα μπιπ μητρικής μπορούμε να κατανοήσουμε ποιο είναι το πρόβλημα, και ίσως να το διορθώσουμε!

Πριν δούμε τι είναι τα μπιπ μητρικής και τι σημαίνουν, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιο κομμάτι του υπολογιστή είναι υπεύθυνο για αυτά. Και αυτό δεν είναι άλλο από το BIOS.

BIOS και Πολιτεία

To BIOS (Basic Input/Output System - βασικό σύστημα εισόδου/εξόδου) είναι το πρώτο πρόγραμμα που τρέχει όταν ανοίγουμε τον υπολογιστή, πριν ακόμα ξεκινήσουν τα Windows ή οποιοδήποτε άλλο λειτουργικό σύστημα.

Το BIOS δεν είναι εγκατεστημένο σε κάποιο σκληρό δίσκο, αλλά βρίσκεται ενσωματωμένο σε ένα chip στη motherboard.

Σε ορισμένες μητρικές το chip αυτό μπορεί να αφαιρεθεί και να αντικατασταθεί, αν υπάρξει πρόβλημα με το ίδιο το BIOS.

Σε άλλες, όμως, είναι ενσωματωμένο, οπότε κάποιο πρόβλημα με το BIOS (πχ αποτυχημένο update) αχρηστεύει ουσιαστικά τη motherboard.

Σκοπός του BIOS είναι να ξεκινήσει και να ελέγξει τα υποσυστήματα του υπολογιστή (επεξεργαστή, μνήμη, κάρτα γραφικών κλπ) και να αρχίσει να φορτώνει το λειτουργικό σύστημα από κάποια συσκευή αποθήκευσης (σκληρό δίσκο, USB flash, CD/DVD).

Επίσης, κατά τη λειτουργία του υπολογιστή, οι διεργασίες του BIOS λειτουργούν σαν μεσάζοντας ανάμεσα στα προγράμματα και το hardware του υπολογιστή.

Έτσι, εξαλείφονται οι διαφορές όσον αφορά το hardware ανάμεσα σε διαφορετικές συσκευές συγκεκριμένων τύπων.

Γι' αυτό το λόγο, πχ, δεν χρειάζεται ειδικός driver για κάθε ξεχωριστό πληκτρολόγιο και ποντίκι για τις βασικές τους λειτουργίες.

Τι είναι τα μπιπ μητρικής?

Ένα σημαντικό μέρος της λειτουργίας του BIOS είναι ο έλεγχος των υποσυστημάτων του υπολογιστή, πως όλα λειτουργούν σωστά και όπως πρέπει.

Αν υπάρχει κάποιο σφάλμα, το BIOS θα το εντοπίσει και θα βγάλει το αντίστοιχο μήνυμα.

Τι γίνεται όμως αν υπάρχει ένα πρόβλημα αρκετά σοβαρό ώστε να μην μπορεί καν να στείλει εικόνα ο υπολογιστής στην οθόνη?

Όπως είδαμε και στον οδηγό Δεν ανοίγει ο υπολογιστής? 4+4 Βήματα για Διάγνωση!, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι για τους οποίους μπορεί ένα σύστημα να μην ξεκινάει.

Το BIOS, λοιπόν, στην προσπάθεια να μας δείξει πιο είναι το πρόβλημα όταν δεν μπορεί να τυπώσει ένα μήνυμα στην οθόνη, χρησιμοποιεί μια σειρά από διαπεραστικά μπιπ.

Τι σημαίνουν τα συγκεκριμένα μπιπ μητρικής?

Είναι λογικό το ότι διαφορετικά σφάλματα έχουν διαφορετικά μπιπ μητρικής, για να έχουμε μια αίσθηση αν πχ φταίει ο επεξεργαστής, η μνήμη, η κάρτα γραφικών ή κάτι άλλο που δεν ανοίγει ο υπολογιστής.

Αυτό που είναι παράλογο είναι πως οι διαφορετικοί κατασκευαστές BIOS χρησιμοποιούν διαφορετικές αλληλουχίες μπιπ για τα ίδια προβλήματα!

Ευτυχώς, παρά τις τόσες διαφορετικές μάρκες και μοντέλα μητρικών, υπάρχουν τρεις μόνο μεγάλοι κατασκευαστές BIOS, οπότε μπορούμε να δούμε τα μπιπ στην περίπτωση του καθενός.

Προφανώς, αν ο υπολογιστής μας έχει ήδη πρόβλημα και δεν ανάβει η οθόνη, δεν θα μπορέσουμε να δούμε ποιο BIOS έχει.

Οπότε είναι καλό να δώσουμε προσοχή κατά το ξεκίνημα όταν ο υπολογιστής λειτουργεί κανονικά, για να δούμε το λογότυπο ή την επωνυμία του κατασκευαστή του BIOS.

American Megatrends Inc - AMI (AMIBIOS)

Τα BIOS της AMI τα χαρακτηρίζει η κόκκινη πυραμίδα που είναι το σήμα της εταιρείας.

1 μπιπ

Ένα μοναδικό μπιπ στο AMIBIOS σημαίνει πως υπάρχει πρόβλημα με το refresh timer της μνήμης. Συχνά η λύση είναι η αντικατάσταση της μνήμης RAM.

2 μπιπ

Τα δύο μπιπ σημαίνουν πως υπάρχει ένα πρόβλημα στα πρώτα 64KB της RAM (Parity Error). Και σε αυτό η λύση συχνά είναι η αντικατάσταση της RAM.

3 μπιπ

Υπάρχει πρόβλημα στο τεστ εγγραφής/ανάγνωσης της μνήμης. Αντικαθιστώντας τη RAM συνήθως λύνει και αυτό το πρόβλημα.

4 μπιπ

Το timer της μητρικής δεν λειτουργεί σωστά. Είτε υπάρχει πρόβλημα με κάποια κάρτα επέκτασης, ή έχει πρόβλημα η ίδια η motherboard.

5 μπιπ

Υπάρχει πρόβλημα με τον επεξεργαστή. Αυτό μπορεί να σημαίνει είτε πως χρειάζεται ο ίδιος ο επεξεργαστής αντικατάσταση, ή πως κάποια προβληματική κάρτα επέκτασης ή και η ίδια η μητρική εμποδίζει τη σωστή επικοινωνία.

6 μπιπ

Σφάλμα 8042 Gate A20. Και αυτό το σφάλμα σημαίνει πως υπάρχει μια ελαττωματική κάρτα επέκτασης ή πως έχει πρόβλημα η motherboard.

7 μπιπ

General exception error. Γενικό σφάλμα για το οποίο μπορεί να ευθύνεται μια κάρτα επέκτασης, η μητρική ή ο επεξεργαστής.

8 μπιπ

Σφάλμα με τη μνήμη απεικόνισης. Αυτό το σφάλμα προξενείται κυρίως από προβληματική κάρτα γραφικών.

9 μπιπ

Υπάρχει σφάλμα με το checksum error του ίδιου του AMIBIOS. Αυτό το σφάλμα μπορεί να εμφανιστεί μετά από αποτυχημένο BIOS Update. Συχνά σημαίνει πως πρέπει να αντικατασταθεί το chip του BIOS ή και ολόκληρη η motherboard.

10 μπιπ

Υπάρχει πρόβλημα με την εγγραφή/ανάγνωση στο CMOS shutdown register. Και αυτό το σφάλμα συνήθως σημαίνει πως πρέπει να αλλαχτεί το chip του BIOS ή και ολόκληρη η μητρική.

11 μπιπ

Αποτυχία με τον έλεγχο της μνήμης cache. Κάποιο υποσύστημα του υπολογιστή είναι ελαττωματικό.

1 μακρόσυρτο μπιπ, 3 σύντομα μπιπ

Και αυτός ο συνδυασμός σημαίνει πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τη μνήμη RAM. Πρόκειται για παραλλαγή των 3ων μπιπ.

1 μακρόσυρτο μπιπ, 8 σύντομα μπιπ

Πρόβλημα με την κάρτα γραφικών, παρόμοιο με τα 8 μπιπ.

Award (AwardBIOS)

Τα μπιπ μητρικής με το Award bios έχουν διαφορετικές διάρκειες και τόνους για να δείξουν τα προβλήματα.

1 σύντομο μπιπ

Το ένα σύντομο μπιπ είναι η ένδειξη του AwardBIOS πως "Όλα είναι καλά". Με άλλα λόγια, αν ο υπολογιστής μας έχει AwardBIOS, όποτε τον ανοίγουμε ακούμε το σύντομο μπιπ, και αυτή είναι η ένδειξη πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.

1 μακρόσυρτο μπιπ, 2 σύντομα μπιπ

Αν ακούσουμε πρώτα ένα μακρόσυρτο μπιπ και στη συνέχεια δύο σύντομα, είναι ένδειξη πως υπάρχει πρόβλημα με την κάρτα γραφικών, και πιθανώς χρειάζεται αντικατάσταση.

1 μακρόσυρτο μπιπ, 3 σύντομα μπιπ

Είτε δεν έχει εντοπιστεί καθόλου η κάρτα γραφικών, ή υπάρχει πρόβλημα με τη μνήμη γραφικών. Υπάρχει περίπτωση απλά να μην πατάει καλά η κάρτα γραφικών, αλλιώς χρειάζεται αλλαγή.

1 μπιπ υψηλού τόνου, 1 μπιπ χαμηλού τόνου (επαναλαμβανόμενα)

Το να επαναλαμβάνονται μπιπ υψηλού και χαμηλού τόνου δείχνει πως υπάρχει πρόβλημα με τον επεξεργαστή. Πιθανώς να πρόκειται για πρόβλημα υπερθέρμανσης ή κάποια άλλη δυσλειτουργία.

1 μπιπ υψηλού τόνου (επαναλαμβανόμενο)

Υπερθέρμανση του επεξεργαστή. Σημαντικό! Μόλις ακούσουμε αυτό το μπιπ, σβήνουμε αμέσως τον υπολογιστή!

Όσο περισσότερο τον έχουμε αναμμένο υπάρχει περίπτωση να προξενήσουμε μόνιμη βλάβη στον επεξεργαστή, λόγω υπερθέρμανσης!

Οποιοδήποτε άλλο μπιπ

Τα υπόλοιπα μπιπ του AwardBIOS δείχνουν πως υπάρχει κάποιου είδους πρόβλημα με τη μνήμη. Συνήθως η αντικατάσταση της RAM διορθώνει το πρόβλημα.

Phoenix (PhoenixBIOS)

H Phoenix συγχωνεύτηκε με την Award to 1998. Εντούτοις, ενδέχεται να υπάρχουν ορισμένες motherboard στην αγορά που να έχουν τους κωδικούς της Phoenix

Το PhoenixBIOS έχει τους πιο περίπλοκους συνδυασμούς μπιπ μητρικής, που μπορούν να περιλαμβάνουν μέχρι και τέσσερις διαφορετικούς τόνους (λίγους ακόμα και θα έπαιζε μουσική).

1 σύντομο μπιπ

Το ένα σύντομο μπιπ είναι η ένδειξη του PhoenixBIOS πως "Όλα είναι καλά, κανένα πρόβλημα", και ακούγεται κάθε φορά που ανοίγει φυσιολογικά ο υπολογιστής.

1 συνεχές μπιπ

Το 1 συνεχές μπιπ δεν είναι καταγεγραμμένο σαν επίσημος κωδικός σφάλματος, όμως συμβαίνει σε αρκετές περιπτώσεις. Τουλάχιστον σε μία περίπτωση έχει λυθεί τοποθετώντας καλύτερα τον επεξεργαστή.

1 σύντομο μπιπ, 1 μακρόσυρτο μπιπ

Και αυτό το σφάλμα δεν είναι στα επίσημα σφάλματα του PhoenixBIOS. Συνήθως δείχνει ελαττωματική μνήμη.

1 μακρόσυρτο μπιπ, 2 σύντομα μπιπ

Υπάρχει πρόβλημα με το checksum. Αυτό είναι ένα σφάλμα της motherboard, και ένδειξη πως χρειάζεται αντικατάσταση.

1-1-1-1 μπιπ

Ούτε αυτό είναι επίσημα καταγεγραμμένο μοτίβο, αλλά υποδεικνύει πρόβλημα με τη RAM.

1-2-2-3 μπιπ

Τρία είδη μπιπ στο παραπάνω μοτίβο δείχνουν πως υπάρχει πρόβλημα με το checksum του BIOS. Ή θα πρέπει να αντικατασταθεί το chip του BIOS ή ολόκληρη η μητρική.

1-3-1-1 μπιπ

Δύο είδη μπιπ στο παραπάνω μοτίβο δείχνουν πως υπάρχει πρόβλημα κατά τη δοκιμή της ανανέωσης DRAM. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε πρόβλημα της RAM, μιας κάρτας επέκτασης ή της motherboard.

1-3-1-3 μπιπ

Αποτυχία του ελεγκτή πληκτρολογίου 8742. Είτε έχει πρόβλημα το συνδεδεμένο πληκτρολόγιο, ή έχει πρόβλημα η motherboard.

1-3-4-1 μπιπ

Το μοτίβο αυτό δείχνει πως υπάρχει πρόβλημα με τη RAM, και ίσως χρειάζεται αντικατάσταση.

1-3-4-3 μπιπ

Και αυτό το μοτίβο υποδεικνύει σφάλμα με τη μνήμη RAM.

Η καλύτερη συμβουλή: RTFM

Υπάρχει περίπτωση κάποιος κατασκευαστής να χρησιμοποιεί σαν βάση ένα από τα παραπάνω BIOS αλλά να έχει κάνει δικές του αλλαγές και τροποποιήσεις.

Γι' αυτό, η καλύτερη συμβουλή είναι να συμβουλευτούμε το βιβλίο οδηγιών της μητρικής μας.

Αν δεν το έχουμε σε βιβλιαράκι, σχεδόν πάντα μπορούμε να το βρούμε στη σελίδα του κατασκευαστή και να το κατεβάσουμε σε PDF.

Πέραν από τα μπιπ μητρικής

Πολλές σύγχρονες motherboard μας δίνουν και άλλη μία δυνατότητα να ελέγξουμε κάποιο πιθανό σφάλμα, μέσω μία μικρής οθόνης που ενσωματώνουν.

Στην οθόνη αυτή αναγράφονται και κωδικοί αριθμοί στα πλαίσια της σωστής λειτουργίας, αλλά και πιθανά σφάλματα.

Συνεπώς, συμπληρωματικά με τα όποια μπιπ μητρικής, με τους αριθμούς αυτούς μπορούμε να εντοπίσουμε ακριβώς το πρόβλημα.

Όσο για την επεξήγηση των κωδικών, θα τη βρούμε και αυτή στο manual, αναλυτικά.

Πηγή