Αλλάξτε τη VGA του φορητού σας υπολογιστή

Οι φορητοί υπολογιστές έχουν γνωρίσει µεγάλη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, µε αποτέλεσµα να αυξάνονται συνεχώς οι πωλήσεις τους ως προς τα desktops, ξεπερνώντας τα σε ποσοστό. Η αποδοχή τους από το κοινό είναι τέτοια ώστε να αποτελούν, σε πολλές περιπτώσεις, τον βασικό υπολογιστή των χρηστών και εποµένως να χρησιµοποιούνται για κάθε δυνατή λειτουργία, ακόµα και για gaming. Παρ' όλο που σε αυτούς µπορεί κανείς να βρει µια ολοκληρωµένη πλατφόρµα εργασίας έτοιµη για δουλειά από την πρώτη µέρα, συνεχίζουν να υπάρχουν [υποχρεωτικά εκ σχεδιασµού] ορισµένα ελαττώµατα, και κυρίως η περιορισµένη αναβαθµισιµότητα. Όπως έχουµε συζητήσει πολλές φορές µέσα από τις σελίδες του περιοδικού, αλλά και αυτής της στήλης, η αλλαγή µνηµών, σκληρού δίσκου και επεξεργαστή, είναι τα βασικά που µπορεί να κάνει κανείς για να αποκτήσει ένα πιο άνετο και ισχυρό σύστηµα [η περίπτωση του επεξεργαστή είναι σχετικά πιο περίπλοκη από τις άλλες δύο, όµως σε γενικές γραµµές είναι εφικτό]. Ο περισσότερος κόσµος δε γνωρίζει πως οι φορητοί υπολογιστές διαθέτουν µια παρόµοια αρθρωτή [modular] δοµή µε τα desktops. Έτσι, στο εσωτερικό τους µπορείτε να βρείτε θύρες για επιπλέον κάρτες mini PCIe, ενώ σε αρκετά πλέον laptops υπάρχει θύρα MXM.

Αγοράζοντας MXM

Το ΜΧΜ σηµαίνει Mobile PCI Express Module [www.mxm-sig.org] και είναι έναελεύθερο πρότυπο, το οποίο έχουν υιοθετήσει οι περισσότεροι κατασκευαστές, µε σκοπό να αποτελέσει το αντίστοιχο της PCIe x16 για τους φορητούς υπολογιστές, δηλαδή να γίνει η θύρα υποδοχής της κάρτας γραφικών των τελευταίων. Δυστυχώς, σχεδόν ποτέ δεν αναφέρεται στα sites των κατασκευαστών ποια laptops διαθέτουν τέτοια θύρα, µε αποτέλεσµα να χρειάζεται αρκετό ψάξιµο προκειµένου να τα εντοπίσετε. Εφόσον ο δικός σας υπολογιστής αντιµετωπίζει προβλήµατα µε την κάρτα γραφικών του, δεν έχετε παρά να τον ανοίξετε για να σιγουρευτείτε. Υπάρχουν τέσσερις εκδόσεις MXM, η καθεµία από τις οποίες έχει όριο διαστάσεων για την κάρτα αλλά και ισχύος.
Οι MXM Ι, ΙΙ και ΙΙΙ είναι προς τα πίσω συµβατές, δηλαδή µπορείτε να χρησιµοποιήσετε µια κάρτα της έκδοσης ΙΙ σε µια θύρα που πληροί το MXM III. H ΜΧΜ ΗΕ διαθέτει δύο παραπάνω pins από τις υπόλοιπες, διατηρώντας τη συµβατότητα µε τις προηγούµενες, ωστόσο έχει περιορισµό ισχύος τύπου MXM II.

Η επιλογή, λοιπόν, µιας κάρτας γραφικών για το notebook σας µπορεί να αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση, ιδιαίτερα αν δε γνωρίζετε τι είδους κάρτα δέχεται. Σε αυτό µπορεί να σας βοηθήσει το mxm-upgrade.com [πιο συγκεκριµένα, στις σελίδες tinyurl.com/2qxu5aκαι tinyurl.com/ylo6k3e], το οποίο αναφέρει τα µοντέλα notebooks ανά εταιρεία µαζί µε το είδος της θύρας που υποστηρίζουν [η λίστα, όµως, δεν είναι πλήρης]. Από τη στιγµή που έχετε εντοπίσει το είδος της κάρτας σας, πρέπει να βρείτε πού πωλείται. Και εδώ ίσως είναι το δυσκολότερο σηµείο τής διαδικασίας, εφόσον δε θα βρείτε στην Ελλάδα τέτοιες κάρτες. Εµείς καταφύγαµε στη δοκιµασµένη λύση καταστήµατος που εµπορεύεται στοebay.co.uk, αγοράζοντας µια καινούργια ATI HD3650 DDR2 512MB MXM II, ώστε να αντικαταστήσουµε µια προβληµατική Nvidia Geforce 8400M GS, που διέθετε ο φορητός.

Η διαδικασία της αλλαγής

Για την αλλαγή της κάρτας γραφικών θα χρειαστείτε, εκτός από το γνωστό κατσαβίδι, και θερµοαγώγιµη πάστα. H πρώτη σας κίνηση είναι να βγάλετε την µπαταρία και να ανοίξετε το κάτω κάλυµµα του υπολογιστή ώστε να έχετε πρόσβαση στο εσωτερικό του[εικ. 1]. Με ιδιαίτερη προσοχήαφαιρείτε τον ανεµιστήρα, προκειµένου να µπορέσετε µετά να ξεβιδώσετε και να απελευθερώσετε τα διαφορετικά heatpipes που ενσωµατώνουν τις ψύκτρες των CPUκαι GPU [εικ. 2]. Οι κινήσεις σας πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές, γιατί πιθανώς να υπάρχουν εµπόδια γύρω από τα heatpipes. Σε µια τέτοια περίπτωση, ανασηκώστε και σύρετέ τα προς τα έξω για να βγουν.
Ξεβιδώστε τις δύο βίδες στα άκρα της κάρταςγραφικών και ανασηκώστε την [εικ. 3]. Αφαιρέστε το ασηµί αυτοκόλλητο όπως και τη µεµβράνη επί της GPU, καθώς θα τα χρησιµοποιήσετε στη νέα κάρτα γραφικών ως προστατευτικάτων ηλεκτρονικών εξαρτηµάτων της. Παρατηρήστε ακριβώς πώς είναι τοποθετηµένα, ώστε να τα µεταφέρετε µε επιτυχία και εύκολα. Σε αυτό το σηµείο πρέπει να αφαιρέσετε από την παλιά VGA το µεταλλικό πλαίσιο από το κάτω µέρος της [εικ. 4], που χρησιµοποιείται για να βιδώνει η ψύκτρα. Στο κάτω µέρος του διαθέτει µια µεµβράνη σιλικόνης, για να µη βραχυκυκλώνει τα κυκλώµατα, οπότε πρέπει να τη διατηρήσετε ανέπαφη. Τοποθετήστε όλα τα παραπάνω υλικά στη νέα GPU, ξεκινώντας από το µεταλλικό πλαίσιο και έπειτα συνεχίστε µε το αυτοκόλλητο [εικ. 5].
Τέλος, αντιστρέψετε όλη την υπόλοιπη διαδικασία, τοποθετώντας τις ψύκτρες-heatpipes πίσω, χωρίς όµως να ξεχάσετε να βάλετε θερµοαγώγιµη πάστα τόσο στην GPU όσο και στη CPU [καθαρίζοντας πρώτα τα υπολείµµατα της προηγούµενης], διότι εναλλακτικά κινδυνεύετε να έχετε άσχηµη θερµική συµπεριφορά ή να καούν. Όταν ελέγξετε διπλά πως όλα είναι στη θέση τους [συµπεριλαµβανοµένου του καλωδίου του ανεµιστήρα], µπορείτε να κλείσετε το καπάκι. Τελειώσατε!

Η ώρα των drivers

Καθώς οι περισσότερες από αυτές τις κάρτες γραφικών κατασκευάζονται από OEM εταιρείες, υπάρχει µεγάλη πιθανότητα να µη σας παρέχονται drivers µε τη συσκευασία. Έτσι, εάν δεν έχετε αγοράσει µια ίδια κάρτα γραφικών [δηλαδή έχετε κάνει αναβάθµιση], θα χρειαστεί να εντοπίσετε νέους drivers. Εφόσον επιλέξατε µια ATI, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε τους γνωστούς Catalyst σε συνδυασµό µε το DH Mobility Modder[tinyurl.com/yfkzkd2], το οποίο επιτρέπει στους τελευταίους να αναγνωρίσουν και να εγκατασταθούν για ΑΤΙ Radeon Mobility [η λύση στην οποία καταλήξαµε εµείς].

Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, µπορείτε να δοκιµάσετε -δεδοµένου ότι έχετε βρει κάποιο notebook µε παρόµοια κάρτα γραφικών- να κατεβάσετε τους drivers που προσφέρει η εταιρεία κατασκευής του.